Από τα βάθη των αιώνων
στη Λέσβο τα γράμματα, οι τέχνες και ο πολιτισμός βρίσκονταν σε περίοπτη θέση
στη ζωή των ανθρώπων της. Μάλιστα οι παμπάλαιοι πρόγονοί μας, για να
δικαιολογήσουν την εκπληκτική πνευματική και πολιτισμική αυτή άνθηση, λέγανε
ότι το νησί είχε την εύνοια των Μουσών, γιατί οι κάτοικοί του θάψανε με τιμές
το κεφάλι του Ορφέα, γιου της Μούσας Καλλιόπης, που εκβράστηκε στις ακτές του,
έπειτα από τον διαμελισμό του από τις γυναίκες της Θράκης.
Αποτελεί από την αρχαιότητα έως και τα νεώτερα χρόνια γενέτειρα
ενός μεγάλου αριθμού ποιητών, μουσικών, ιστορικών, φιλοσόφων, διαπρεπών στα
χρόνια τους, ονομαστών και σήμερα. Εδώ γεννήθηκαν και γαλουχήθηκαν κατά την
αρχαιότητα ο επικός ποιητής Λέσχης, οι αρχαίοι
ποιητές Αρίων, Τέρπανδρος και Αλκαίος, ο Πιττακός,
ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, ο μαθητής και διάδοχος του
Αριστοτέλη Θεόφραστος ο Ερέσιος, σημαντικός φιλόσοφος και
θεμελιωτής της βοτανικής, ο Λόγγος, που έγραψε το
πρώτο -παγκοσμίως- μυθιστόρημα, το «Δάφνης και Χλόη», και άλλοι πάμπολλοι που
δόξασαν το νησί κατά τους παμπάλαιους εκείνους χρόνους. Και φυσικά, ανάμεσά
τους, εκείνη που ονομάστηκε δεκάτη Μούσα, η κορυφαία ποιήτρια Σαπφώ.
Αλλά και κατά τα νεώτερα και σύγχρονα χρόνια το νησί «γέννησε»
και άλλους εραστές των γραμμάτων και των τεχνών. Τον 18ο αιώνα τον Ιγνάτιο Ουγγροβλαχίας και τον Βενιαμίν τον Λέσβιο, σπουδαίο διαφωτιστή και
κατεξοχήν Δάσκαλο του Έθνους. Τον 19ο αιώνα τους αδελφούς Δημήτριο και Γρηγόριο Βερναρδάκη και τον ΓεώργιοΑριστείδη,
που στήριξαν την ελληνική παιδεία και την πνευματική ζωή του τόπου κατά την
περίοδο αυτή.
Τον 20ό αιώνα τον Αργύρη Εφταλιώτη,
πρωτοπόρο του δημοτικισμού, ενώ στη συνέχεια τους μεγάλους πεζογράφους Στρατή Μυριβήλη,
συγγραφέα του αριστουργήματος της νεοελληνικής λογοτεχνίας «Ζωή εν τάφω», και Ηλία Βενέζη,
οι οποίοι πρόσφεραν με το έργο τους αντιπολεμικά και ανθρωπιστικά ερεθίσματα σ’
ένα παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό. Έπειτα τον Ασημάκη Πανσέληνο, τον Νίκο Καμπά,
τον Μίλτο Κουντουρά και πολλούς άλλους που φώτισαν
τη «Λεσβιακή Άνοιξη» μέχρι τον νομπελίστα Οδυσσέα Ελύτη, του
οποίου η ποίηση μαζί με της Σαπφούς έκανε γνωστή σε όλο τον κόσμο τη μοναδική
και ιδιαίτερη φυσιογνωμία της Λέσβου.
Από τον χώρο της ζωγραφικής αξίζει να αναφέρουμε τον μείζονα
λαϊκό ζωγράφο της νεοελληνικής τέχνης Θεόφιλο Χατζημιχαήλ,
τον ΓεώργιοΙακωβίδη, έναν
από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του καλλιτεχνικού κινήματος της Σχολής του
Μονάχου, καθώς και τους Αντώνη Πρωτοπάτση, Στρατή Αξιώτη και Μανώλη Καλλιγιάννη.
Φυσικά ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε στον Στρατή Ελευθεριάδη,
γνωστότερο με το γαλλικό καλλιτεχνικό όνομα Teriade, τεχνοκριτικό,
εκδότη καλλιτεχνικών εντύπων και συλλέκτη έργων τέχνης.
Μοναδικό κεφάλαιο στην
πολιτιστική παράδοση του τόπου αποτελεί επίσης το λεσβιακό θέατρο, η μυτιληνιά
σάτιρα, που αντλεί τη δύναμή της από την ίδια τη λυρική πηγή της Σαπφούς και
περιγελά με μοναδικό τρόπο την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και τους
χαρακτηριστικούς τύπους του νησιού.
![]() |
Οδυσσέας Ελύτης |
![]() |
Γιώργος Ιακωβίδης |
![]() |
Σαπφώ η Ερεσία |
![]() |
Θεόφραστος ο Ερέσιος |
![]() |
Στράτης Μυριβήλης |
Πηγη:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου